Wonen

Om verdere verstedelijking van het landelijk gebied tegen te gaan, zijn in de Nota Ruimte en in de Agenda Vitaal Platteland diverse doelstellingen voor ontwikkelingen in het landelijk gebied opgenomen. Zo moet de glastuinbouw worden geconcentreerd in bundelingsgebieden en is voor de Nationale Landschappen een grens gesteld aan nieuwbouw. Voor overig Nederland is het doel 40% van de nieuwbouw binnen bestaand bebouwd gebied te realiseren, hergebruik van bestaande bebouwing te stimuleren en bedrijventerreinen verplicht te concentreren in de zogenaamde nationale bundelingsgebieden.

Randen stadslandschap kennen sterkste ontwikkeling wonen en werken

Er zijn grote regionale verschillen in de ontwikkelingen van wonen en werken in het landelijk gebied. Verreweg de meeste veranderingen in activiteiten doen zich voor in het buitengebied dat tot het stadslandschap behoort. Dit landschapstype omvat zowel het overgangsgebied tussen steden en het buitengebied, als dorpsgebieden met een relatief hoge adressendichtheid. In dit gebied zijn tussen 1995 en 2006 de meeste woningen gebouwd. Verder is het aantal niet-agrarische bedrijfsvestigingen hier het sterkst toegenomen. Ook de meeste nieuwe recreatiewoningen zijn in het stadslandschap gerealiseerd.

Landelijk gebied blijft veranderen

Uit het WoningBehoefteOnderzoek van VROM blijkt dat nog zo’n 130.000 huishoudens graag zouden verhuizen naar een dorps- of landelijk woonmilieu. Verder wijst de herhaalde analyse van hergebruik van voormalige boerderijen op een continue uitbreiding van het aantal boerderijen dat de agrarische functie kwijtraakt en vervolgens wordt benut voor woondoeleinden, al dan niet in combinatie met uiteenlopende soorten niet-agrarische bedrijvigheid. Andere groeiende bedrijfstakken die het landschap als het ware hervormen, zijn de intensieve veehouderij, boomteelt en de glastuinbouw.

De mate waarin deze ruimteclaims gepaard gaan met nieuwbouw is sterk afhankelijk van de regionale en lokale regelgeving. In ieder geval kan het rijk de landbouw niet langer vanzelfsprekend beschouwen als rentmeester van het (te behouden) landschap. Evenmin kan het agrarische structuurverbetering blijven inzetten als instrument om de landschappelijke kwaliteit te versterken.

Het PBL heeft diverse doelen geëvalueerd van het nationale beleid voor wonen in het landelijk gebied:

Wonen

Uitvoering van het beleid leidt waarschijnlijk tot het halen van het doel

Geraamde ontwikkeling ligt rond het doel, beleid zou robuust gemaakt kunnen worden voor tegenvallers

Geraamde ontwikkeling leidt waarschijnlijk niet tot het halen van het doel, met intensivering van het beleid is het doel wel realiseerbaar

Geraamde ontwikkeling leidt waarschijnlijk niet tot het halen van het doel, vraagt fundamentele herziening van de huidige aanpak door andere beleidsinstrumenten in te zetten of door doelen aan te passen

Op dit moment niet te bepalen

Deze analyse is niet uitgevoerd