Watervoetafdruk

De productie van landbouwgoederen voor de Nederlandse consumptie draagt bij aan watertekorten in de wereld. Het watertekort treedt op in zuidelijk Afrika, Centraal en Zuidoost-Azië, Midden-Amerika en Zuid-Europa.

Bitmap

Nederlandse import van landbouwproducten zoals katoen en fruit draagt bij aan waterschaarste in meerdere wereldregio’s

Bij de watervoetafdruk gaat het vooral om het zoetwatergebruik dat met de teelt en verwerking van grondstoffen voor Nederlandse consumptie samenhangt. Zoet water is schaars en wordt mondiaal steeds schaarser. Economische activiteiten zijn belangrijke oorzaken van de achteruitgang in de kwaliteit en de beschikbaarheid van zoet water. Water wordt onttrokken aan bodem en waterlopen voor irrigatiedoeleinden in de landbouw. Daarnaast kunnen productieprocessen leiden tot waterverontreiniging. Een mogelijkheid om de effecten van de watervoetafdruk te laten zien en om prioriteiten te stellen, is om weer te geven welke producten uit waterschaarse gebieden afkomstig zijn. Als vuistregel geldt dat de kans op ernstige waterschaarste groot is als er meer dan 40 procent van de netto aanvoer (de hernieuwbare voorraad) wordt onttrokken (Van Oel et al. 2009). Het gebruik van zoet water in gebieden waar dat schaars is, kan bijdragen aan tekorten voor menselijke behoeften zoals drinkwater en sanitaire doeleinden. Daarnaast kan het leiden tot schade aan natuur in die gebieden. Op deze manier is een aantal aandachtsgebieden en productketens geïdentificeerd, zoals India, China, Pakistan en Turkije voor productie van katoen, en Zuid- Afrika en Spanje voor fruit (zie bovenstaande figuur). Uit India en Soedan betrekt Nederland oliehoudende zaden, uit Mexico koffie (Van Oel et al. 2008, 2009).